Egzersizin sağlığımız için olumlu etkilerini araştırırken karşıma çıkan, Amerikan klinik onkoloji derneğinin 2018 yılındaki randomize kontrollü bir denemesi dikkatimi çekti. ( doi: 10.1200/JCO.2017.75.7526 ) Çalışma, egzersizin aşırı kilolu veya obez, meme kanseri atlatmış kişilerin metabolik sendrom, sarkopenik obezite ve dolaşımdaki biyobelirteçler üzerindeki etkilerini inceliyor.
Metabolik sendrom, kardiyovasküler hastalık, tip 2 diyabet meme kanseri nüksü riskinde artış ile ilişkilidir.
Metabolik sendrom; viseral yağlanma (iç organ yağlanması), hiperglisemi, düşük serum, HDL, hipertrigliseridemi ve hipertansiyonu içerir ve meme kanseri riskinde %17'lik bir artışla ilişkilidir.
Çalışmanın Yöntemi Ve Katılımcıların Detayları
Meme kanseri olup iyileşmiş 100 kişi, spor yaptırılan ve spor yapmayan normal yaşantısına devam eden 2 gruba ayrılmış. Amerikan Spor Hekimliği Koleji ve Amerikan Kanser derneği tarafından spor yaptırılan grup 16 hafta, haftada 3 gün denetimli bire bir antrenman yapmışlar. 1. ve 3. günler 80 dk lık direnç ve aerobik egzersiz programı, 3. gün 50 dk lık aerobik egzersiz programı uygulanmış. Her seans, tahmini VO 2max'ın (fiziksel efor sırasında ulaşılabilen maksimum oksijen tüketimi oranıdır) %40 ila %50'sinde 5 dakikalık aerobik egzersiz ısınmasıyla başlamış. Daha sonra including leg press, lunges, leg extension, leg flexion, chest press, seated row, triceps extension ve biceps curl egzersizleri uygulanmış. Üst vücut egzersizlerinde maksimum tekrarın %60 ı ile, alt vücut egzersizlerinde maksimum tekrarın %80 i ile çalışma yapılmış. Ağırlıklar %10 kadar arttırılıp her 4 haftada tekrarlar sırasıyla 10,12 ve 15 olacak şekilde arttırılmış. Direnç egzersizlerinden sonra maksimum nabızlarının %65-%80 ile katılımcıların kendi seçtikleri aerobik egzersiz seansı uygulanmış. Aerobik egzersizlerde 1. hafta 30 dk kondisyonları arttıktan sonra 50 dk uygulanmış.
Spor yapmayan grup herhangi bir değişiklik yapmadan (egzersiz yapmadan) yaşantılarına devam etmişler ve bu katılımcıların da yaşantılarında değişim olup olmadığı sürekli takip edilmiş.
Katılımcıların özellikleri (tablo 1)
Çalışma Sonrası Değişiklikler
Metabolik Sendromdaki Değişiklikler
Başlangıçta katılımcıların %77 sinde metabolik sendrom varlığı görülmekteyken çalışma sonrası egzersiz grubunun %15'i ve spor yapmayan grubun %80'i metabolik sendroma sahip olduğu görülmekte.
Başlangıçta, müdahale sonrası ve 3 aylık takipte metabolik sendrom varlığı (tablo2)
Müdahale sonrası katılımcıların bel çevresi ölçüsü egzersiz yapanlarda 93,0 egzersiz yapmayanlarda 103,3
HDL-C (iyi kolesterol) değerleri egzersiz yapanlarda 64,7 iken egzersiz yapmayanlarda ise 39,9 olarak gözlemlenmiş. Diğer sonuçlar için aşağıdaki tabloyu inceleyebilirsiniz.
Egzersiz yapanlar ve egzersiz yapmayan gruplar arasında metabolik sendrom değişkenlerinin karşılaştırılması (tablo 3)
Sarkopenik Obezite ve Vücut Kompozisyonundaki Değişiklikler
Müdahale sonrası katılımcıların İskelet kas indeksi egzersiz yapanlarda 6,6 (kg/m²) egzersiz yapmayanlarda 4,2 (kg/m²)
Yağsız kitle ağırlıkları (kg) egzersiz yapanlarda 56,7 kg egzersiz yapmayanlarda ise 49 kg olarak gözlemlenmiş. Diğer sonuçlar için aşağıdaki tabloyu inceleyebilirsiniz.
Egzersiz yapanlar ve egzersiz yapmayan gruplar arasında sarkopenik obezite ve vücut kompozisyonunun karşılaştırılması (tablo4)
Dolaşımdaki Biyobelirteçlerdeki Değişiklikler
Müdahale sonrası katılımcıların insülin seviyeleri egzersiz yapanlarda 22,2 egzersiz yapmayanlarda 42,5
İnsülin direnci egzersiz yapanlarda 6,8 egzersiz yapmayanlarda 15,1
Total kolesterol egzersiz yapanlarda 157,5 egzersiz yapmayanlarda 210,4 olarak gözlemlenmiş. Diğer sonuçlar için aşağıdaki tabloyu inceleyebilirsiniz.
Egzersiz ve egzersiz yapmayan gruplar arasında dolaşımdaki biyobelirteçlerin karşılaştırılması (tablo 5)
Sonuç olarak metabolik sendromun %17 lik meme kanseri ile ilişkisi göz önünde bulundurulduğunda, egzersizin metabolik sendrom'un etkinliğini azalttığı düşünüldüğünde egzersiz yapmanın faydası aşikardır.
Çalışmayı yapan bilim insanlarının tavsiyesi de şu şekilde;
"Özetle, bulgularımız, meme kanserinden kurtulanlarda metabolik sendromu, vücut kompozisyonunu ve serum biyobelirteçlerini hafifletmek için etkili bir strateji olarak denetimli aerobik ve direnç egzersizini desteklemektedir. Bulgularımız, denetimli klinik egzersiz programlarının meme kanseri tedavisine ve hayatta kalma bakım planlarına dahil edilmesini desteklemektedir."
Comments